Còn thời cưỡi ngựa bắn cung...

Có hai loại người, những người làm việc và những người giành được lời khen ngợi. Hãy cố tham gia vào nhóm đầu tiên, ở đó ít cạnh tranh hơn.

(Indira Gandhi)

***

Có một lần, cô cháu gái 12 tuổi ưa vẽ vời của tôi thổ lộ rằng lớn lên cô muốn làm thợ may. Khi ấy, tôi đùa "Phải trở thành nhà thiết kế thời trang nổi tiếng chứ. Làm thợ may chán chết!" Nhưng cô bé cương quyết: "Con không muốn nhà thiết kế nổi tiếng. Con muốn là thợ may". Chị họ tôi ngán ngẩm lắc đầu "Giờ thì nói gì cũng được, chứ mai mốt lớn mà đòi làm thợ may là không được đâu nghe con".

Nhưng tôi, nhìn đôi mắt trong veo kiên định của cháu và giật mình. Cơ sở nào để người ta xếp loại nghề nghiệp này là tầm thường, còn nghề nghiệp kia là vinh quang? Vì số tiền kiếm được? Vì trình độ học thức mà nó đòi hỏi phải có? Hay vì danh tiếng?

Khi còn trẻ, chúng ta thường gắn ước mơ của mình với hai chữ "nổi tiếng". Có lẽ Byron nói đúng "Danh tiếng là cơn khát của tuổi trẻ". Muôn đời. Nhưng, có khi nào cơn khát đó dẫn chúng ta đi lạc đường hay không?

Tôi ra về và nghĩ đến ước mơ thợ may của cháu tôi. Mơ ước làm thợ may không ngăn cản ta học hỏi để may những bộ áo chuẩn mực như các hãng thời trang hạng nhất. Nếu bạn muốn hai thứ: thợ may và danh tiếng, bạn có thể trở thành một thợ may xuất sắc, rồi danh tiếng sẽ đến sau đó. Nhưng ước mơ của cháu tôi chỉ là thợ may thôi. Mơ ước làm thợ may, không có nghĩa chính xác là chỉ mở một tiệm may nhỏ xíu kề bên khu chợ nhỏ xíu ở một trị trấn nhỏ xíu nào đó. Nhưng nếu đó là tất cả những gì cô bé muốn, cắt và may những bộ áo đẹp cho người khác, thì có gì sai?

Nếu đó là những gì bạn muốn, chứ không phải là những gì chán ngắt mà bạn bắt buộc phải làm.

Tôi có một người bạn, từng là một học sinh giỏi, tốt nghiệp đại học loại xuất sắc, rồi học thạc sĩ ở nước ngoài, và bây giờ, anh trở về mảnh đất của cha mình ở một vùng quê hẻo lánh để trồng những cây ăn trái, suốt ngày xắn quần xới gốc và tưới cây. Có người nói với tôi rằng như vậy thật là phung phí bao nhiêu năm ăn học. Nhưng bạn tôi, chính bạn, biết rằng những năm tháng ấy không hề phung phí, và trở lại làm một người nông dân không hề là một bước lùi. Những trái cây anh trồng là loại quả sạch tốt cho sức khỏe và có chất lượng hảo hạng.

Mỗi người đều phải leo lên những bậc thang đời mình. Có người mơ ước xa: đến đỉnh cao nhất. Có người mơ ước gần: một hai bậc, rồi sau đó, một hai bậc tiếp theo. Có người cứ lặng lẽ tiến bước theo mục tiêu của mình, gạt bỏ mọi thị phi. Có người đi chu du một vòng thiên hạ, nếm đủ đắng cay rồi mới chịu trở về với ước mơ ban đầu. Nhưng cũng có người lỡ bay quá xa và không thể điều khiển đời mình được nữa, chỉ còn buông xuôi và tiếc nuối.

Tôi nhận ra rằng, thực ra, mục tiêu của ước mơ chẳng đưa ta đến đâu cả, chỉ có cách thức mà bạn thực hiện ước mơ mới đưa bạn đến nơi bạn muốn.

Có lẽ chúng ta cần một cái nhìn khác. Rằng chẳng có ước mơ nào là tầm thường cả. Và chúng ta học không phải để thoát khỏi nghề rẻ rúng này, để được làm nghề danh giá kia. Mà học là để mình có thể làm điều mình yêu thích một cách tốt nhất và từ đó kiếm về cho mình thu nhập cao nhất có thể, một cách xứng đáng và tự hào.

Mỗi một con người đều có vai trò của mình trong cuộc đời này và đều đáng được ghi công. Đó là lý do để chúng ta không vì thèm khát vị thế cao sang này mà rẻ rúng công việc bình thường khác. Cha mẹ chúng ta, phần đông, làm những công việc rất bình thường. Và đó là một thực tế mà chúng ta cần nhìn thấy. Để trân trọng. Không phải để mặc cảm. Để bình thản tiến bước. Không phải để tự ti.

Nếu tất cả đều là doanh nhân thành đạt thì ai sẽ quét rác trên những đường phố? Nếu tất cả là bác sĩ nổi tiếng thế giới thì ai sẽ là người dọn vệ sinh bệnh viện? Nếu tất cả đều là nhà khoa học đoạt giải Nobel thì ai sẽ là người tưới nước những luống rau muống? Nếu tất cả là kỹ sư phần mềm thì ai sẽ gắn những con chip vào máy tính?

Phần đông chúng ta cũng sẽ là những người bình thường. Nhưng điều đó không thể ngăn cản chúng ta vượt lên từng ngày. Bởi luôn luôn có một đỉnh cao cho mỗi nghề bình thường. Nghề báo khiến tôi gặp gỡ nhiều người nổi tiếng và tôi nhận ra rằng danh tiếng giống như tháp Bayon, người ta phải đi một vòng mới nhìn thấy hết các mặt của nó. Danh tiếng, với một số người, là mục tiêu duy nhất của cuộc đời. Nhưng với vài người khác, sự nổi tiếng giống như một tai nạn, xảy ra ngoài ý muốn và chẳng mang đến điều gì tốt đẹp.

Đôi khi người ta xem danh tiếng là phần thưởng đáng giá cho công việc. Nhưng cũng có người nói rằng danh tiếng chỉ là món hàng khuyến mãi không mấy hữu dụng khi họ được làm điều họ yêu thích. Và bởi thế, khi rũ bỏ danh tiếng, hào quang, quyền lực để trở về với cuộc sống "tầm thường", họ chẳng tiếc nuối chi.

Nhà văn Sơn Nam có lần đọc cho tôi hai câu thơ mà ông tình cờ sưu tầm được khi lang thang bên những phận người nhỏ bé: "Còn thời cưỡi ngựa bắn cung. Hết thời cúi xuống lượm(dây) thun... bắn ruồi." Oprah Winfrey có nói "Nếu bạn đạt đến danh vọng mà vẫn chưa hiểu được mình là ai, thì chính danh vọng sẽ xác định bạn là ai". Như vậy, danh vọng là thứ chỉ nên có khi ta hiểu được mình và điều khiển được nó. Điều khiển được nó nghĩa là cầm lên được, đặt xuống cũng được. Bởi danh tiếng có lừng lẫy ra sao, địa vị có cao sang đến thế nào, thì cũng sẽ có lúc ta phải rời yên xuống ngựa. Ai trong chúng ta đủ ngốc nghếch để tin rằng mình có thể giương cung được mãi?

Hosokawa Morihiro từng là Thủ tướng Nhật Bản mới cách đây vài nhiệm kỳ, nhưng đến năm 60 tuổi, ông rời chính trường và về sống ở một thung lũng thuộc tỉnh Kanagawa. Tại đó, ông trồng rau và học làm gốm. Hosokawa nói một trong những điều ông thích ở nghề gốm là nó khiến ta chỉ tập trung vào cái ta đang thực hiện và "một khi tôi đã quyết chuyện gì là tôi theo đuổi cho tới cùng". Ông học làm gốm từ cơ bản và chỉ làm những tách trà nhỏ theo kiểu xưa, nhưng ông làm rất chuyên tâm, và cuối cùng đã tổ chức triển lãm những tác phẩm gốm của mình như một nghệ sĩ thực thụ.

Nghệ nhân gốm Morihiro đã khiến tôi nhận ra rằng xã hội này sẽ tốt đẹp hơn không phải bởi tất cả đều trở nên danh tiếng và giàu có, mà bởi mỗi người chúng ta (dù nổi tiếng hay vô danh) làm công việc của mình một cách chuyên tâm và tự hào. Hosokawa đã là một chính trị gia tận tâm khi ở trên đỉnh cao danh vọng, và khi chỉ là một thợ gốm học việc, ông cũng vẫn tận tâm như vậy. Rốt cuộc thì đó mới chính là điều đáng để chúng ta theo đuổi: được chuyên tâm với công việc mà mình yêu thích.

Đó là bí quyết của thành công. Và đó cũng là bí quyết của hạnh phúc. Phải vậy không?

Trích "Nếu biết trăm năm là mãi mãi" – Phạm Lữ Ân

(Sưu tầm)

Các thông tin khác

Đôi Tay Cô
Đôi Tay Cô
Vâng, trong suốt quảng đời thơ trẻ của con, đôi tay cô đã âu yếm vỗ về trong những lúc con buồn tủi, đã lau khô những giọt nước mắt trên khuôn mặt con khi con thấy dường như cả thế giới như đang chống lại mình. Đôi tay ấy cũng đã huân hoan vỗ vai con khi con được giải thưởng “Học sinh gương mẫu
Chi tiết
12 phương pháp dạy trẻ trở nên tự tin
12 phương pháp dạy trẻ trở nên tự tin
Những đứa trẻ tự tin, dạn dĩ thường luôn nổi bật và thành công hơn những trẻ nhút nhát. Nhưng sự tự tin của trẻ không phải tự nhiên mà có, đó là kết quả quá trình dạy dỗ của cha mẹ từ khi còn nhỏ. Sự tự tin là món quà vô giá mà cha mẹ có thể tặng cho con cái. Carl Pickhardt, nhà tâm
Chi tiết
Văn hóa gia đình phải bắt đầu từ yêu thương
Văn hóa gia đình phải bắt đầu từ yêu thương
TS. Hồ Bất Khuất - Trưởng Ban Thư ký Biên tập Tạp chí Gia đình & Trẻ em đã có cuộc trao đổi về vai trò của gia đình trong xã hội hiện đại.  Ông đánh giá như thế nào về văn hóa gia đình trong thời đại ngày nay? Văn hóa gia đình được hiểu là toàn bộ hoạt động và các mối quan hệ, cách ứng
Chi tiết
Tình Thân
Tình Thân
Có khi chỉ nhận được một chút ân huệ của người khác chúng ta laị cảm thấy rất cảm kích và biết ơn. Nhưng đối với ân tình của người thân, thì chúng ta lại vô tình thờ ơ quá!
Chi tiết
PHƯƠNG PHÁP NUÔI DẠY CON & SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ
PHƯƠNG PHÁP NUÔI DẠY CON & SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ
Dựa trên nghiên cứu giáo dục được phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới, phong cách dạy con của cha mẹ ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển của trẻ. Đứa trẻ trưởng thành trở nên một con người tự tin, quyết đoán hay nhút nhát, nhụt chí, ngỗ ngược phụ thuộc rất lớn vào phong cách dạy con của các bậc cha mẹ. Có bốn loại phong cách làm cha mẹ được xếp loại: 
Chi tiết
Vui nhộn "Thành ngữ Thanh Niên Chuẩn" bằng tranh
Vui nhộn "Thành ngữ Thanh Niên Chuẩn" bằng tranh
TPO - Nhân dịp kỷ niệm 83 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo T.Ư Đoàn giới thiệu bộ ảnh "Thành ngữ Thanh Niên Chuẩn" để diễn giải thành ngữ mới. Mục đích thực hiện bộ ảnh là nhằm chuyển tải các thông điệp Sống đẹp - Sống có ích đến với các bạn thanh niên một cách nhẹ nhàng, trẻ
Chi tiết
Cùng con vượt qua mùa thi
Cùng con vượt qua mùa thi
Một mùa thi nữa lại sắp đến, những đứa trẻ lại tiếp tục lao vào guồng quay học ôn và luyện đề. Bản thân chúng vốn đã áp lực vì bài vở. Vậy nên, cha mẹ phải tỉnh táo nhận ra khả năng thật sự của trẻ để giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất và toàn diện nhất.
Chi tiết
VẤN ĐỀ Ở TRẺ hay LÀ Ở PHỤ HUYNH
VẤN ĐỀ Ở TRẺ hay LÀ Ở PHỤ HUYNH
Phương pháp nuôi dạy con mang tên của vị giáo sư nổi tiếng Nhật Bản Shichida đang được quan tâm trong cộng đồng các ông bố bà mẹ Việt Nam. Điểm khác biệt của phương pháp này là nó hướng vào các bậc phụ huynh thay vì trẻ nhỏ.
Chi tiết
MỖI ĐỨA TRẺ ĐỀU LÀ THIÊN TÀI
MỖI ĐỨA TRẺ ĐỀU LÀ THIÊN TÀI
Theo ông James Perrin, chủ tịch AAP - Viện Nhi Khoa Hoa Kỳ cho rằng có ít nhất 9 đặc tính sẽ định hình cá tính và cách đứa trẻ tiếp cận cuộc sống. Thái Độ và Hành Vi có thể thay đổi trong đời người nhưng những đặc tính này đứa trẻ đã có từ khi sinh ra , có thể thay đồi một chút
Chi tiết
Khi mắt mẹ dính bụi
Khi mắt mẹ dính bụi
Ngoài kia, gió Lào vẫn thổi không ngừng… Có lẽ trong mắt những đứa trẻ, phút giây vui chơi bên bạn bè thật đáng quý. Đâu biết rằng, mẹ đã hy sinh cả cuộc đời mình, chỉ vì con. Mãi sau này, khi con trưởng thành, liệu lúc ấy, hối hận đã là quá muộn…
Chi tiết
26.000 sinh viên thắt ruy băng xanh kêu gọi không xả rác
26.000 sinh viên thắt ruy băng xanh kêu gọi không xả rác
Sau 2 năm phát động, đến nay chiến dịch "Tháng ruy băng xanh" thu hút 26.000 sinh viên thuộc 15 trường đại học trong cả nước tham gia. Bên cạnh mục đích lan rộng lời hứa không xả rác đến giới trẻ thông qua việc thắt những sợi ruy băng vào kính xe của mỗi người, nhóm tình nguyện mong muốn xây dựng tư tưởng và
Chi tiết
PHÁT TRIỂN SỰ TỰ TIN CỦA TRẺ
PHÁT TRIỂN SỰ TỰ TIN CỦA TRẺ
Đức tính tự tin hình thành từ tính cách, từ kiến thức, từ môi trường, từ những định hướng phù hợp của Bố Mẹ. Nhưng Bố Mẹ thường cố gắng giúp con tất cả mọi thứ như một bản năng và bảo bọc con sai quy cách, không cho con tiếp xúc nhiều với bên ngoài khiến cho trẻ thiếu những kỹ năng cần thiết. Hãy tham khảo
Chi tiết
Năm nay tôi 20 tuổi
Năm nay tôi 20 tuổi
Điều gì khiến cho tuổi 20 được ưu ái nhiều đến thế? Như là khi làm chương trình kỉ niệm 20 năm thành lập khoa tôi đang theo học, tôi đã thầm cảm ơn rằng may mà khoa tôi chưa phải 30 năm, bởi vì khi ấy chúng tôi sẽ không thể nhặt đâu ra 5 bài hát để làm thành "Liên khúc 30" được. Nhưng
Chi tiết
Câu chuyện về những hạt muối
Câu chuyện về những hạt muối
Một chàng trai trẻ đến xin học một ông giáo già. Anh ta lúc nào cũng bi quan và phàn nàn về mọi khó khăn. Đối với anh, cuộc sống chỉ có những nỗi buồn, vì thế học tập cũng chẳng hứng thú gì hơn.
Chi tiết
Những vấn đề “đau đầu” mà học sinh, sinh viên gặp phải
Những vấn đề “đau đầu” mà học sinh, sinh viên gặp phải
Luôn có những điều khiến chúng ta sợ hãi, và sau đây là "từ A đến Z" những điều khiến học sinh và sinh viên toàn thế giới phải đau đầu khi đối diện. Hãy cũng nhìn ra những vấn đề này để tìm cách hóa giải nó.
Chi tiết